Als afstand nemen van iemand nodig is (en hoe je dat doet)

Leestijd 11 minuten
Afstand nemen van iemand die je leuk vindt
Inhoudsopgave

Soms voel je dat je afstand moet nemen van iemand — ook al wil je dat eigenlijk helemaal niet. Misschien omdat het contact niet goed voor je is, omdat het de liefde niet wederzijds is, of omdat je jezelf langzaam kwijtraakt.

Afstand nemen van iemand die je leuk vindt kan lastig zijn. Je twijfelt of het echt nodig is, je bent bang om iemand te kwetsen, of je blijft hopen dat het vanzelf beter wordt. Toch kan het soms de enige manier zijn om weer rust te vinden en goed voor jezelf te zorgen.

In deze blog lees je waarom (tijdelijk) afstand nemen van iemand soms toch nodig is. We helpen je om helder te krijgen wat je voelt, en geven je een aantal tips om deze keuze op een zorgvuldige en liefdevolle manier te maken.

Jezelf kwijt zijn in relatie
Lees ookJezelf kwijt zijn in relatie: de signalen én stappen die je kunt nemen Jezelf kwijt zijn in relatie is heel vervelend. Je ziet de dingen niet meer scherp en het lukt minder goed om wijze keuzes te maken. Jouw aandacht is zo gefocust op één persoon, het heeft helemaal vat… Lees verder

Waarom afstand nemen van iemand zo moeilijk is

Afstand nemen klinkt soms eenvoudiger dan het is. Je weet misschien best dat het contact je niet goed doet, maar toch is het lastig om echt die stap te zetten.

Dat komt omdat afstand nemen vaak gepaard gaat met tegenstrijdige gevoelens. Je voelt nog steeds verbondenheid. Of je voelt je verantwoordelijk, schuldig, loyaal. Misschien denk je dat je niet genoeg je best hebt gedaan. Of ben je bang dat je de ander kwetst, of dat je er later spijt van krijgt.

Soms blijf je ook hopen dat het alsnog verandert. Dat als je maar wat langer volhoudt, het alsnog goedkomt. Dat de ander ineens ziet wat jij voelt. Die hoop kan het moeilijk maken om eerlijk te kijken naar wat je nu eigenlijk nodig hebt.

En dat is wat afstand nemen ingewikkeld maakt: het is zelden zwart-wit. Je hoeft dan ook niet zeker te weten of het ‘voor altijd’ is. Het kan in dit moment de juiste stap zijn. Omdat je ruimte nodig hebt om te voelen wat van jou is, en wat niet. Omdat je weer helder wilt kunnen denken. Of omdat je goed voor jezelf wilt zorgen.

Wanneer is afstand nemen van iemand die je leuk vindt nodig?

Afstand nemen is meestal geen makkelijke beslissing. Zeker niet als het gaat om iemand op wie je verliefd bent, of met wie je graag een hechte band zou willen. Vaak heb je dan al van alles geprobeerd: je hebt het gesprek gevoerd, grenzen aangegeven, geprobeerd om helder te zijn over wat je voelt. Maar soms merk je dat het contact je meer kost dan het je oplevert — hoe graag je het ook anders zou willen.

Dat kan bijvoorbeeld zo zijn wanneer:

  • Je je uitgeput voelt na het contact
    Elk gesprek laat je moe of gespannen achter. In plaats van helderheid of verbinding voel je verwarring of leegte.
  • Je jezelf voortdurend aanpast
    Je bent vooral bezig met wat de ander denkt of voelt, en raakt daarin jezelf kwijt. Je eigen grenzen vervagen.
  • Het contact niet gelijkwaardig is
    Jij investeert veel, zoekt contact of doet moeite, terwijl de ander afwacht, afhaakt of alleen reageert als het hem of haar uitkomt.
  • Er sprake is van aantrekken en afstoten
    Het ene moment is er aandacht en verbinding, het volgende moment is er afstand of stilte. Die wisselingen maken het moeilijk om los te laten, maar ook om door te gaan.
  • Je steeds op hetzelfde punt terugkomt
    Je hebt al vaker geprobeerd het patroon te doorbreken, maar ondanks alle inspanning verandert er weinig. En jij blijft achter met hetzelfde onrustige gevoel.

Als je jezelf hierin herkent, is het logisch dat je aan afstand nemen denkt. Niet omdat de ander per se iets verkeerd doet, maar omdat je merkt dat het contact je uit balans brengt. En dat is op zichzelf een geldige reden om ruimte te creëren.

Afstand nemen is trouwens niet alleen iets wat speelt bij verliefdheid of romantische gevoelens. Ook binnen vriendschappen of familierelaties kun je merken dat het contact je belemmert. Bijvoorbeeld als je steeds over je grenzen gaat, je verantwoordelijk voelt voor hoe het met de ander gaat, of merkt dat je weinig ruimte ervaart om echt jezelf te zijn. Ook dan kan afstand nemen een gezonde keuze zijn — om opnieuw te voelen wat goed is voor jou, los van wat anderen van je verwachten.

Focus op jezelf
Lees ookFocus op jezelf: 7 manieren waarmee het jou lukt “Focus op jezelf.”Waarschijnlijk heb je het weleens gehoord – of misschien zelf gezegd tegen iemand anders. Vaak geven we dit advies als iemand te veel bezig is met wat anderen denken, zeggen of verwachten.Het klinkt… Lees verder

In welke situaties is afstand nemen nodig?

Er zijn veel verschillende situaties waarin afstand nemen de gezondste keuze kan zijn. Soms is er een duidelijke reden — zoals grensoverschrijdend gedrag — maar vaak zit het subtieler. Het contact schuurt, verwart of kost je steeds meer energie. Hieronder vind je voorbeelden van situaties waarin afstand nemen passend of zelfs noodzakelijk kan zijn.

1. Afstand nemen van een relatie waarin je jezelf verliest

Soms raak je zo gericht op de ander, dat je jezelf bijna niet meer opmerkt. Je voelt haarfijn aan wat de ander nodig heeft, past je aan, denkt mee, houdt rekening — en ondertussen schuif je je eigen behoeften steeds een stukje opzij. Misschien gebeurt dat geleidelijk, zonder dat je het direct doorhebt. Tot je merkt dat je moe bent, overprikkeld, of het contact begint te vermijden terwijl je er eigenlijk naar verlangt.

In relaties waarin dit speelt, is het vaak lastig om grenzen aan te geven, omdat je bang bent de ander te kwetsen of iets kapot te maken. Maar als je jezelf voortdurend aanpast, raak je jezelf op den duur kwijt. Afstand nemen kan dan nodig zijn om weer helder te voelen wat jij eigenlijk wilt en nodig hebt — los van wat er van je verwacht wordt.

2. Afstand nemen van een onbereikbare liefde

Je bent gek op iemand, maar het contact blijft vaag of eenzijdig. Misschien is het iemand die al een relatie heeft, die niet weet wat hij wil, of die jou op afstand houdt terwijl jij steeds meer betrokken raakt. Je blijft hopen dat het verandert, maar ondertussen kom je zelf niet verder.

In dit soort situaties kan afstand nemen nodig zijn. Niet omdat je gevoel niet klopt, maar omdat het contact je steeds laat twijfelen aan jezelf. Afstand helpt je om weer helder te zien wat er wel en niet mogelijk is — en om ruimte te maken voor iets dat beter bij je past.

3. Afstand nemen van iemand die je steeds teleurstelt

Je spreekt iets af, maakt plannen of vertrouwt op wat er gezegd wordt — maar keer op keer blijkt dat de ander het niet waarmaakt. Een afspraak gaat niet door, een belofte wordt vergeten, of er wordt gezegd dat iets belangrijk is terwijl het gedrag iets anders laat zien. Als dit een keer gebeurt, is dat menselijk. Maar als het zich blijft herhalen, kost het je vertrouwen, energie en misschien ook eigenwaarde.

In zo’n situatie is het belangrijk om eerlijk te kijken wat het met je doet. Als je merkt dat je steeds opnieuw teleurgesteld wordt en het je raakt, is dat een teken dat er iets niet klopt. Afstand nemen helpt om je grenzen te bewaken, en om te voelen wat jij nodig hebt in een gelijkwaardige relatie.

4. Afstand nemen van je ex

Na een relatie is het niet altijd makkelijk om écht afstand te nemen. Misschien is het contact nog regelmatig, blijven jullie appen, of zie je elkaar nog via gezamenlijke vrienden. Soms hoop je stiekem dat het weer goedkomt, of blijf je hangen in vertrouwde patronen. Maar als je merkt dat het contact je belemmert om verder te gaan, is het belangrijk om tijdelijk wat meer afstand te creëren. Dat geeft ruimte om je eigen gevoelens op een rij te zetten en weer losser van de ander te komen staan.

emotioneel loskomen van ex
Lees ookEmotioneel loskomen van je ex: 9 Tips voor innerlijke rust De relatie is over, maar je voelt nog steeds een emotionele band. Je moet nog veel denken aan je ex, terwijl je het eigenlijk los wil laten. Je gedachten gaan vaak terug naar vroeger, maar je wilt je blik richten op… Lees verder

5. Afstand nemen van iemand die over jouw grenzen gaat

Je hebt misschien al meerdere keren aangegeven wat je wel en niet prettig vindt, maar de ander blijft daar overheen gaan. Dat kan subtiel zijn — iemand die steeds te dichtbij komt, te veel van je vraagt, of je gevoelens niet serieus neemt — of juist heel direct.

Als je telkens het gevoel hebt dat je jezelf moet beschermen of verdedigen, is het logisch dat je uitgeput raakt. Afstand nemen is dan geen harde maatregel, maar een manier om je grenzen te bewaken en je veiligheid te herstellen.

6. Afstand nemen van een vriendschap

Niet alle vriendschappen blijven goed voelen. Soms groeit de ander een andere kant op, of merk je dat het contact vooral energie kost. Misschien voel je je niet echt gezien, of wordt het steeds moeilijker om jezelf te zijn. Als je merkt dat je vooral op automatische piloot doorgaat of je na elk contact uitgeput voelt, is het helemaal oké om wat afstand te nemen. Ook in vriendschappen mag je ruimte maken voor wat goed is voor jou.

7. Afstand nemen van iemand die je voortdurend uitput

Sommige contacten kosten structureel meer energie dan ze opleveren. Na elk gesprek voel je je leeg, gespannen of overprikkeld. Je probeert misschien begripvol te blijven of de ander te ondersteunen, maar ondertussen ga je zelf langzaam onderuit. In zulke situaties is afstand nemen geen egoïsme, maar een vorm van zelfzorg. Je mag kiezen voor rust, ook als de ander dat lastig vindt.

8. Afstand nemen van iemand die geen moeite doet voor jou

Je bent steeds degene die contact zoekt, initiatief neemt of moeite doet om de relatie in stand te houden. Als dat structureel zo is, kan het voelen alsof je aan een dood paard trekt. Relaties horen wederkerig te zijn — niet perfect in balans, maar wel van twee kanten. Als jij steeds geeft en de ander nauwelijks investeert, mag je overwegen om wat afstand te nemen. Dat geeft je de ruimte om opnieuw te voelen wat jij nodig hebt, en of dit contact daar nog in past.

9. Afstand nemen van iemand die blijft hangen in negativiteit

Iedereen heeft moeilijke periodes. Maar als iemand structureel negatief is, klaagt of in een slachtofferrol blijft hangen — en jij trekt dat steeds naar je toe — kan dat gaan drukken. Zeker als je je verantwoordelijk voelt om de ander te ‘redden’. Afstand nemen helpt om de verantwoordelijkheid terug te leggen waar die hoort, en om je eigen energie te beschermen.

Tips om afstand te nemen van iemand die je leuk vindt

Voor veel mensen klinkt ‘afstand nemen’ best zwaar. Alsof het betekent dat je iemand voorgoed uit je leven moet zetten. En soms is dat ook zo — bijvoorbeeld als iemand je herhaaldelijk pijn doet of je grenzen structureel overschrijdt.

Maar in veel gevallen is afstand nemen van iemand minder drastisch. Het betekent niet dat je iemand definitief loslaat, maar dat je even wat ruimte nodig hebt. Een pas op de plaats. Tijd om te voelen wat je nodig hebt, zonder dat je voortdurend op de ander gericht bent.

Dat kan gaan om tijdelijk minder contact, minder beschikbaar zijn, of bewuster kiezen waar je wel en geen energie aan wilt geven. Soms helpt het om dit ook uit te spreken naar de ander: dat je afstand neemt omdat je merkt dat het contact je uit balans brengt. Eerlijk zijn helpt niet alleen jou, maar geeft de ander ook de kans om te begrijpen wat er speelt.

Hoe je precies afstand neemt, hangt af van de situatie en van wat jij nodig hebt. Er is geen vast stappenplan. Wel kun je bij jezelf nagaan: voel ik me beter als ik wat ruimte neem? Wat heb ik nodig om weer tot rust te komen? En hoe kan ik dat vormgeven op een manier die voor mij klopt?

Afstand nemen is niet altijd makkelijk. Het roept soms schuldgevoelens, twijfel of ongemak op. Maar dat betekent niet dat het de verkeerde keuze is. Juist het feit dat je er zorgvuldig over nadenkt, laat zien dat je deze stap niet lichtvaardig neemt. En dat is precies waarom hij waardevol is.

Veelgestelde vragen over afstand nemen van iemand

Wanneer weet je zeker dat afstand nemen nodig is?
Vaak weet je het al een tijdje, maar twijfel je of het ‘erg genoeg’ is. Als je merkt dat het contact je structureel uit balans brengt, je veel piekert, of jezelf kwijt begint te raken, dan is dat op zichzelf reden genoeg om even wat afstand te nemen.

Is afstand nemen altijd definitief?
Nee, afstand nemen hoeft niet definitief te zijn. In veel gevallen is het juist bedoeld om tijdelijk wat ruimte te creëren — zodat je kunt voelen wat goed is voor jou. Soms leidt dat tot een blijvende verandering in het contact, maar het kan ook zijn dat er later weer op een andere manier verbinding mogelijk is. Afstand nemen is geen eindpunt, maar een manier om opnieuw je eigen plek in te nemen.

Is afstand nemen hetzelfde als iemand loslaten?
Niet per se. Afstand nemen is vooral bedoeld om weer ruimte te voelen en helder te krijgen wat jij nodig hebt. Soms leidt dat tot loslaten, maar soms ook tot een nieuw evenwicht binnen het contact.

Hoe neem je afstand zonder iemand te kwetsen?
Wees eerlijk, maar zacht. Je kunt aangeven dat je merkt dat je wat ruimte nodig hebt om bij jezelf te blijven. Je hoeft het niet zwaar te maken — de toon maakt vaak het verschil. En vergeet niet: goed voor jezelf zorgen is geen aanval op de ander.

Wat als ik me schuldig voel als ik afstand neem?
Dat gevoel is heel normaal. Zeker als je gewend bent om er voor anderen te zijn. Maar schuldgevoel betekent niet dat het een verkeerde keuze is. Juist mensen die zorgvuldig met relaties omgaan, vinden dit moeilijk — en dat is oké.

Hoelang moet je afstand nemen?
Daar is geen vaste tijd voor. Soms helpt een paar dagen of weken al om opnieuw helder te voelen wat je nodig hebt. Soms heb je langer de ruimte nodig. Laat je niet leiden door een vaste ‘regel’, maar luister naar je eigen proces.

Mag ik ook afstand nemen zonder het eerst te bespreken?
Ja. In sommige situaties is het veiliger of duidelijker om eerst wat afstand te nemen zonder daar direct uitleg bij te geven. Zeker als eerdere gesprekken niet hebben geholpen of als er sprake is van grensoverschrijding. Je mag jezelf beschermen.

Ook interessant om te lezen
People pleasing
People pleasing: wat het is en ga je ermee om (6 tips)
faalangst
Faalangst: als de angst om te falen je tegenhoudt
perfectionisme
Perfectionisme: als goed nooit goed genoeg is