Twijfel je vaak bij het maken van een beslissing? Vind je het lastig om knopen door te hakken en blijf je zelfs na je keuze piekeren of je wel het juiste hebt gedaan? Dan ben je niet de enige.
Veel mensen vinden het moeilijk om keuzes te maken, en blijven hangen in twijfel of besluiteloosheid. Dat kan vermoeiend zijn en zorgen voor onrust in je hoofd. In dit artikel lees je waar die besluiteloosheid vandaan komt én krijg je praktische tips die je helpen om met meer vertrouwen keuzes te maken.
Geen keuze kunnen maken: de oorzaak uitgelegd
Er zijn verschillende redenen waarom het lastig kan zijn om een keuze te maken.
Een veelvoorkomende oorzaak is angst om de verkeerde beslissing te nemen. Die angst kan voortkomen uit zorgen over wat anderen van je keuze zullen vinden, de angst om te falen, of angst voor de consequenties die aan een keuze verbonden zijn.
Soms lijkt het ook alsof beide opties even goed of even slecht zijn. Daardoor voelt het alsof er geen ‘juiste’ keuze is, wat besluitvorming nog lastiger maakt.
Daarnaast kan het maken van een keuze ook bepaalde angsten of herinneringen uit het verleden oproepen. Dit kan je blokkeren, zelfs als je je daar niet direct bewust van bent.
Een andere reden waarom het lastig kan zijn om te kiezen, is wanneer een bepaalde keuze veel van je vraagt. Denk bijvoorbeeld aan tijd, energie of andere offers die je moet brengen, zoals het volgen van een opleiding naast een drukke baan.
Een interessant weetje: het woord decision (beslissing) komt van het Latijnse woord caedere, wat ‘afhakken’ betekent. Het woord decido – ‘ik hak af’ – is hier weer van afgeleid. En dat is precies wat een beslissing vaak inhoudt: je hakt andere mogelijkheden af. En iets afhakken kan als pijnlijk of definitief voelen, wat goed verklaart waarom beslissingen soms als zwaar of verwarrend worden ervaren.
Andere oorzaken van besluiteloosheid
Moeite hebben met keuzes maken kan verschillende oorzaken hebben. Besluiteloosheid is bijvoorbeeld een veelvoorkomend symptoom bij ADHD. Dat betekent natuurlijk niet dat je meteen ADHD hebt als je het lastig vindt om beslissingen te nemen. Maar het is goed om te weten dat dit soort klachten kunnen voorkomen bij verschillende psychische aandoeningen.
Heb je naast besluiteloosheid ook andere klachten, zoals concentratieproblemen, snel overprikkeld raken of moeite met plannen en organiseren? Dan kan het verstandig zijn om eens met de huisarts te praten. Die kan je eventueel doorverwijzen naar een orthopedagoog of psycholoog die hierin is gespecialiseerd.
Geen keuze kunnen maken in je relatie
Twijfelen over je relatie is iets wat veel mensen op een bepaald moment meemaken. Misschien voel je je niet meer zo gelukkig als eerst, vraag je je af of jullie nog wel bij elkaar passen, of twijfel je over de toekomst samen. Het kan ook zijn dat je juist worstelt met de keuze om wél of niet een relatie aan te gaan.
Hoewel dit artikel niet specifiek gaat over relatietwijfels, zijn veel van de inzichten en tips die je hieronder vindt óók heel waardevol in een relatiecontext. Want ook bij relatievragen geldt: je hoofd maakt overuren, je gevoel is moeilijk te peilen, en het lukt maar niet om tot een beslissing te komen.
Wat vaak meespeelt bij dit soort twijfels:
- Je bent bang om de verkeerde keuze te maken en daar later spijt van te krijgen.
- Je wil niemand kwetsen, en stelt de keuze daarom uit.
- Je twijfelt of je ‘het probleem’ bent, of de relatie zelf.
- Je vraagt je af of je eisen te hoog zijn, of juist te laag.
- Je voelt dat er iets schuurt, maar durft daar nog geen conclusies aan te verbinden.
Herkenbaar? Dan kunnen de tips verderop in dit artikel je zeker helpen. Ze helpen je om meer te vertrouwen op je gevoel, te durven kiezen, en om te gaan met de spanning die twijfel oproept.
Weet dat twijfelen over je relatie niet gek is. Maar het is wél belangrijk dat je op een gegeven moment in beweging komt — óók als dat betekent dat je voorlopig nog even blijft, maar bewuster kijkt naar wat jij nodig hebt.
Tips bij geen keuze kunnen maken
Hieronder vind je praktische tips die je helpen om in de toekomst makkelijker en met meer vertrouwen keuzes te maken.
Tip 1: Maak ruimte voor je gevoel
Veel mensen die moeite hebben met kiezen, overanalyseren. Ze blijven wikken en wegen in hun hoofd, in de hoop op een plotseling eureka-moment. Maar hoe lang je ook blijft nadenken: de keuze wordt er vaak niet makkelijker op.
Wat daarbij vaak vergeten wordt, is het gevoel. Probeer daarom bewust stil te staan bij je intuïtie. Stel jezelf de vraag: Als ik nu moest kiezen, waar neig ik dan naar?
Laat die richting leidend zijn. Oefen jezelf erin om niet meteen terug te schieten in twijfels en analyses, maar je keuze vanuit gevoel te maken – en het dan los te laten.
Tip 2: Vertrouw op jezelf
Gun jezelf het vertrouwen dat je op dit moment de best mogelijke keuze maakt, met de informatie die je nu hebt. Misschien zou je met andere inzichten over een paar maanden anders kiezen – maar dat is oké. Je hoeft niet perfect te kiezen, je hoeft alleen te kiezen wat nu klopt.
Wat helpt, is kijken naar je kwaliteiten en talenten. Past de keuze waar je over twijfelt bij wie jij bent en wat je goed kan? Als het antwoord ‘ja’ is, mag dat je net dat extra duwtje geven richting vertrouwen.
Tip 3: Maak het niet groter dan het is
Soms helpt het om even afstand te nemen. Stel jezelf de vraag: Maakt deze keuze over 10 jaar nog uit?
In veel gevallen is het antwoord ‘nee’. Door dat te beseffen, kun je de druk wat van de ketel halen en relativeren.
Daarnaast: de meeste keuzes zijn niet voor altijd. Ze zijn terug te draaien of bij te sturen. Dat geeft ruimte om gewoon een stap te zetten. Zoals bij het kopen van een auto: je hoopt dat het goed uitpakt, maar als het toch tegenvalt, is er altijd een andere oplossing. Kies met dat besef in je achterhoofd – het hoeft niet perfect te zijn.
Tip 4: Sta jezelf fouten toe
Keuzes maken wordt makkelijker als je jezelf toestemming geeft om het niet perfect te doen. Fouten maken hoort bij groeien – ook bij het maken van beslissingen.
Sta dus stil bij deze gedachte: Ook als het fout gaat, kan ik ermee omgaan.
Kijk terug op eerdere keuzes:
- Wat pakte goed uit?
- Wat minder?
- En wat heb je ervan geleerd?
Met die inzichten op zak wordt het makkelijker om te vertrouwen op je kompas – zelfs als het eens niet precies uitpakt zoals je had gehoopt.
Tip 5: Niet kiezen is ook kiezen
Het voelt misschien alsof je niets doet als je een beslissing uitstelt, maar in werkelijkheid is niet kiezen óók een keuze. Je kiest er namelijk voor om de situatie te laten zoals die is. En dat heeft gevolgen. Soms is dat prima, maar vaak zorgt het juist voor onrust, twijfel en stilstand.
Door te erkennen dat niet kiezen ook een keuze is, neem je weer regie. Je realiseert je dat passiviteit óók effect heeft — en dat kan juist het duwtje zijn dat je nodig hebt om wél in beweging te komen. Vraag jezelf dus af: wil ik dat alles blijft zoals het is? Als het antwoord ‘nee’ is, dan is het tijd om wél te kiezen.
Geen keuze kunnen maken en je zelfvertrouwen
Uit verschillende onderzoeken – waaronder een studie uit 2016 – blijkt dat er een sterke link is tussen besluiteloosheid en een laag zelfvertrouwen.
Dat is eigenlijk heel logisch: als je weinig vertrouwen in jezelf hebt, geloof je minder snel dat je in staat bent om een goede keuze te maken. Je twijfelt niet alleen over de opties, maar ook over jezelf.
Conclusie: Leer kiezen vanuit vertrouwen
Twijfelen en geen keuze kunnen maken is ontzettend frustrerend en kan je veel energie kosten. Gelukkig ben je niet de enige die hiermee worstelt.
Of het nu gaat om een alledaagse beslissing of een grote levenskeuze: door meer aandacht te geven aan je gevoel, jezelf toe te staan om fouten te maken en te vertrouwen op je eigen kunnen, wordt het makkelijker om knopen door te hakken.
Zie elke keuze als een kans om te groeien en onthoud dat het oké is om niet altijd zeker te weten wat het ‘juiste’ is. Vertrouwen in jezelf groeit door te kiezen, niet door te blijven twijfelen.
